MizahSarrafi
Active member
Kalp hastalıkları, dünyada en kıymetli sıhhat sıkıntılarının başında geliyor. Bilhassa kalp krizi, sıklıkla 40-65 yaş içindeki şahısları amaç alıyor. Yüksek tansiyon ve kolesterol, diyabet, sigara kullanması, hareketsizlik üzere faktörler de kalp krizi riskini artıran niçinlerin başında sayılıyor.
Ne var ki son senelerda kalp krizinin yalnızca bu özellikleri taşıyan bireylere mahsus olmadığını gösteren örnekler artmaya başladı. Bilhassa kalp krizi geçiren atletler pek dikkat çekiyor.
Örneğin 2020 Avrupa Futbol Şampiyonası kapsamında 12 Haziran 2021’de yapılan Danimarka-Finlandiya karşılaşmasında Danimarkalı Christian Eriksen, birdenbire kötüleşerek yere yığılmış ve yapılan müdahalede kalp krizi geçirdiği anlaşılmıştı.
Ocak 2022’de de Katar liginde uğraş eden Al Wakrah ve Al Rayyan kadrolarının karşı karşıya geldiği maçta, Al Wakrah’ın oyuncusu Ousmane Coulibaly kalp krizi geçirmişti.
Son olarak geçtiğimiz hafta başında ABD Ulusal Futbol Ligi’nde (NFL) Cincinnati Bengals ile Buffalo Bills içinde oynanan uğraşta emsal bir olay yaşandı.
Cincinnati Bengals oyuncusu Tee Higgins ile çaba ettikten daha sonra alanda yere yığılan 24 yaşındaki Damar Hamlin, kalbinin durması kararı baygınlık geçirdi. Buffalo Bills cephesinden yapılan açıklamada, Hamlin’in nabzının sıhhat vazifelileri tarafınca saha ortasında yapılan kalp masajıyla geri getirildiği tabir edildi.
Dört gün boyunca hastanede tedavisi süren oyuncu komadan çıktı. Hamlin gözünü açınca birinci vakit içinderda maçı kimin kazandığını sordu. Hekimlerinden Timothy Pritts, bu soruya “Sen kazandın, üstelik hayatının maçını kazandın” karşılığını verdi.
ALINAN DARBE ÇABUCAK KALP KRİZİNE YOL AÇABİLİR Mİ?
New England Patriots’ın eski oyuncusu Ted Johnson, Higgins ile Hamlin içindeki duruma dair yorumunda, yaşanan olay esnasında rastgele bir kuralın çiğnenmediğini ve darbenin şiddetli görünmediğini söylemiş oldu.
Johnson, “Müdahaleden daha sonra Hamlin ayağa kalktı ve kaskını düzeltti. Bir-iki dakika daha sonra yere yığıldı. O an kalp krizi geçirmiş olabilir. Çok üzücüydü, arkadaşları üzere ben de gözyaşlarıma hâkim olamadım” dedi.
California Üniversitesi’nden kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Gregory Marcus, Washington Post’a yaptığı açıklamada “Göğse alınan bir darbe, kalp kontüzyonuna niye olabilir. Damar Hamlin’de de bundan bahsedebiliriz. Bu anlık da olabilir bir süre daha sonra da… Bilhassa kalbin epey hassas bir atış aralığında darbe alındıysa, hayatı tehdit eden durum ortaya çıkabilir” tabirlerini kullandı.
Marcus, göğse alınan bir darbenin anevrizmaya da niye olabileceğini, bunun da tespit edilemeyen bir kalp kusurunu şiddetlendirebileceğini vurguladı.
Stanford Üniversitesi’nde kardiyovasküler tıp alanında doçent olan Rajesh Dash de yapılan gerçek kalp masajına dikkat çekti. Dash, “Hamlin’e yapılan darbe birinci vakit içinderda tehlikeli görünmese de birkaç saniye daha sonra kalp problemine niye olması yüksek ihtimal. O sırada en kıymetli şey birinci müdahaleydi. Yapılan yanlışsız kalp iletisiyle genç oyuncunun kalp atışları düzeltildi” açıklamasında bulundu.
Önce Christian Eriksen daha sonra Ousmane Coulibaly artık de Damar Hamlin… Sineması biraz daha geri sararsak örnekler daha da fazla… Pekala niye birçok beşerden daha sağlıklı ve dinç olan genç atletler, bu biçimde kalp krizleri yaşıyor?
SPORCULARDA GÖRÜLEN OLAĞANDAN FARKLI FAKAT GENÇLERDE KALP KRİZİ ÇOĞALDI
Konuyla ilgili detaylarıne başvurduğum kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Ahmet Karabulut, “Kalp krizi dünya genelinde en sık gözlenen mevt niçini. Klasik olarak 40 yaş üzeri erkeklerde daha yaygındır. Lakin son vakit içinderda 30 yaş altında pek fazla görmeye başladık” dedi.
Son periyotta artan genç yaşlarındaki kalp krizi hadiselerinin yalnızca spor yapan gençlere mahsus olmadığının altını çizen Prof. Dr. Ahmet Karabulut, “Bunun en riskli ve mahzur olunamayan sebebi genetik geçiş kaynaklı olanlar. Örneğin ailesinde kalp krizi ya da rastgele bir kalp rahatsızlığı geçirmiş olan kişinin kalp krizi geçirme ihtimali çok yüksek” dedi.
Ayrıca Prof. Dr. Karabulut genetik haricinde “Düzensiz beslenme, gerilim, hareketsiz ömür, sigara-alkol tüketimi ve çok fazla yapılan fizikî aktiviteler ani kalp krizinin erken yaşlarda ortaya çıkmasına niye oluyor” tabirlerini kullandı.
Prof. Dr. Karabulut, atletlerde gözlenen kalp krizinin ise daha farklı olduğuna vurgu yaparak şu ayrıntıların altını çizdi: Klasik kalp krizinde kalbi besleyen damarda tıkanma oluşur ve buna bağlı olarak kalp dokusunda zedelenme ve kalp yetersizliği gelişir. Ölümcül ritim bozuklukları izlenebilir. Son senelerda yaşanan genç sportmen kalp krizlerinde ise temel sebep kalp damarının pıhtıyla birikimi değildir. En sık sebep hipertrofik kardiyomiyopati denilen genetik yatkınlığı olan kalp kası büyümesidir.
Bu hastalıkta spor sırasında ölümcül ritim bozuklukları oluşabilir. Yani ana sebep klasik kalp krizi değil ritim bozukluğudur. Profesyonel atletlerde spora bağlı olarak kalpte büyüme daha besbellidir ve öncesinde genetik yatkınlık olan bireylerde daha süratli bir kalp büyümesi oluşabilir. Bu durum ölümcül ritim bozukluğu riskini artırır.
“Birkaç yıl öncesine kadar kalp krizleri yaşlı yetişkinlerin karşılaştığı bir meseleydi. 40 yaşından küçük bireylerin kalp krizi geçirmesi epey enderdi. Artık her beş kalp krizi hastasından biri 35 yaşın altında… Yapılan çalışmalarda 2000-2016 yılları içinde bu genç yaş kümesinde kalp krizi oranının her yıl yüzde 2 arttığını görüyoruz. 20’li yahut 30’lu yaşlarında kalp krizi geçiren hastalar, yaşlı hastalarla tıpkı risklerle karşı karşıya…”
Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bilal Boztosun
‘HENÜZ TAM OLARAK DOĞRULANAMADI LAKİN KALP KONTÜZYONU ÜZERE DURUYOR’
Uzmanlar, Hamlin’in göğsüne darbe alarak bayılmasını kalp kontüzyonu olarak kıymetlendiriyor. Pekala rastgele bir spor karşılaşması esnasında bu biçimde bir sorun yaşanabilir mi?
Bu soruma kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Bilal Boztosun, “Hamlin’in takımı ve ailesi tam olarak ne olduğunu çabucak hemen doğrulamamış olsa da olayı dikkatlice izlediğimiz vakit en mümkün niye, commotio cordis yani kalp kontüzyonu üzere görünüyor” yanıtını verdi.
Prof. Dr. Boztosun kalp kontüzyonu ile ilgili de şu ayrıntıların altını çizdi: Bu durum yaygın olarak spor esnasında meydana gelir. Kalp kontüzyonu, kalp döngüsü ortasında yaklaşık 20 ila 30 milisaniyelik bir anda kalbin darbe almasına bağlı gelişen bir durumdur. Bu senaryoda, göğse direkt bir darbe almak, kalp durmasına niye olabilir. Bu durum tüm spor kısımları için geçerlidir.
Hamlin’in olaydan dolayı ne üzere iç yaralar almış olabileceği ve kalbinde kıymetli bir hasar olup olmadığı çabucak hemen bilinmiyor. Birtakım genç atletleri etkileyen potansiyel olarak ölümcül öteki bir kalp rahatsızlığı olan hipertrofik kardiyomiyopati isimli genetik bir bozukluk da ihtimaller içinde.
Yaşanan olay daha sonrası NFL, müsabakanın ertelendiğini duyurdu
‘EV VE OYUN PARKLARINDA YAPILAN SPORLARDA DA ÇOK SIK KARŞILAŞILIYOR’
Prof. Dr. Boztosun, “Kalp kontüzyonunu amatör genç atletlerde hayli görüyoruz. Hatta bu sorunun bir kısmı meskende ya da oyun parklarında yapılan rekreasyonel faaliyetlerden de kaynaklanıyor. Bir de spor dışı ortamlardaki itiş kakış, hengame ve kaza üzere olaylarda da kalp kontüzyonu yaşanıyor” tabirlerini kullandı.
EURO 2020’de kalp krizi geçiren Christian Eriksen, güzelleştikten daha sonra verdiği demeçte “Kalp atışım geri gelene kadar beş dakikalığına dünyadan ayrıldım” sözlerini kullandı. Eriksen o an yaşadıklarını şöyleki anlattı: “Topun dizime çarpmasını hatırlıyorum. Bir de göğsümde ağır bir baskı hissettim. daha sonrasında da başım döndü.”
‘AĞIRLIK SPORU YAPAN BİREYLERDE AORT ANEVRİZMA RİSKİ ÇOK YÜKSEK’
Hamlin’in yaşadıklarıyla alakalı olarak anevrizma kaynaklı kalp kusurunun da şiddetlenebileceği söyleniyor.
Prof. Dr. Ahmet Karabulut da bu ihtimalin görülme mümkünlüğünün yüksek olduğunu belirtti ve şu biçimde devam etti:
“Anevrizma damarların genişlemesi manasına gelir. Bilhassa aort damarlarında gelişen anevrizmalarda ani tansiyon yüksekliği ya da travma daha sonrası yırtık oluşur. daha sonrasında ani kalp yetersizliği ve kalp durmasına yol açabilir. Biküspit aort kapak olarak isimlendirilen doğuştan iki yapraklı aort damarlarında anevrizma ve yırtılma riski daha yüksektir. Bilhassa tartı sporu yapan bireylerde aort anevrizma riski daha fazladır.”
Spor ESNASINDA KALP KRİZİ NASIL ANLAŞILIR?
Bu noktada en kıymetli soru şu: ‘Futbol, basketbol , voleybol vb. sporlarda oyuncu kalp krizi geçirdiğini anlayabilir mi?
“Öncelikle kalp krizi ile kalp durması içindeki farkı bilmek gerekir” diyen Prof. Dr. Boztosun şunları söylemiş oldu: “Kalp krizi bir damar tıkanıklığı problemidir. Kalbe giden bir arter, ekseriyetle kolesterol birikmesi niçiniyle tıkanır ve kalp kasının bu arter tarafınca beslenen kısmı hasar görür. Kişinin sıklıkla olay öncesi göğüs ağrısı şikâyeti olur. Kalp durması ise bir elektrik meselesidir. Kalbin her atışını oluşturan doğal ritmi ya büsbütün durur ya da elektriksel olarak sessizleşir. İşte bu esnada kalp masajı ve elektroşok tedavisi hayat kurtarıcıdır.”
BU BELİRTİLERE DİKKAT!
Prof. Dr. Boztosun kıymetli bir ikaz işaretine de dikkat çekti: Şayet baş dönmesi nöbetleri geçiriyor yahut antrenman sırasında bayılıyorsanız bu kalbinizin ritminin sizi yere serecek kadar uzun mühlet bozuk olduğunu gösterir. Lakin uyanmanıza müsaade verecek kadar süratli bir biçimde olağana döndüğünüzü de gösteren bir işarettir. Alanlarda görmüş olduğumuz atlet vefatları de genelde bu sebebe bağlı…
Bu noktada en kıymetli şey kalp masajı (CPR)… Bu mevzuda eğitilmiş olmak, hayatta kalma talihini artırabilir. Hastane haricinde meydana gelen kalp durmalarının yaklaşık yüzde 70’i meskenlerde ve özel alanlarda yaşanıyor. Bu niçinle, harekete geçmesi gereken kişi sıklıkla bir arkadaş ya da aile üyesi oluyor. CPR, bilhassa çabucak yapılırsa kalbi duran bir kişinin hayatta kalma talihi çok yüksektir.
SPORCULARDA GÖRÜLEN KALP KRİZLERİNİN COVID AŞILARIYLA İLGİSİ VAR MI?
EURO 2020’de Christian Eriksen, Kalp Krizi geçirince aşı aksileri durumu koronavirüs aşılarına bağlamıştı. Hatta o periyot formasını giydiği FC Internazionale Milano kulübü, Eriksen’in aşı olmadığını deklare etti ancak buna karşın spekülasyonlar devam etti.
Şimdi de durum pek farklı değil. Damar Hamlin olayında da aşı zıtları sorunun aşılardan kaynaklandığını, 2021’dilk evvel sportmenlerin alanda yere yığılması üzere durumlar yaşanmadığını argüman etti. Ne var ki Hamlin’in aşı olup olmadığı bilinmiyor. Bu hususla ilgili eldeki tek bilgi, Mart 2022’de NFL’in ligde yer alan oyuncuların yaklaşık yüzde 95’inin koronavirüse karşı aşılandığını duyurması…
Bu spekülasyonlara dair yorumunu sorduğum Prof. Dr. Ahmet Karabulut, “Covid aşılarının kalbe olan tesirleriyle ilgili tartışmalar son bulacağa benzemiyor. Aşı daha sonrası erken devirde çarpıntı şikayetleri daha sık izlenir. Damar hastalığı için risk altında olan şahıslarda kalp krizinin tetiklendiğini gösteren olgular mevcuttur. Bu tesirler genelde aşı daha sonrası erken devirde gözlenir ve sıklıkla üç ay içerisinde şikayetler kaybolur. Lakin aşının ölümcül ritim bozuklukları ile alakası rapor edilmemiştir” sözlerini kullandı. (Spor Arena)
Ne var ki son senelerda kalp krizinin yalnızca bu özellikleri taşıyan bireylere mahsus olmadığını gösteren örnekler artmaya başladı. Bilhassa kalp krizi geçiren atletler pek dikkat çekiyor.
Örneğin 2020 Avrupa Futbol Şampiyonası kapsamında 12 Haziran 2021’de yapılan Danimarka-Finlandiya karşılaşmasında Danimarkalı Christian Eriksen, birdenbire kötüleşerek yere yığılmış ve yapılan müdahalede kalp krizi geçirdiği anlaşılmıştı.
Ocak 2022’de de Katar liginde uğraş eden Al Wakrah ve Al Rayyan kadrolarının karşı karşıya geldiği maçta, Al Wakrah’ın oyuncusu Ousmane Coulibaly kalp krizi geçirmişti.
Son olarak geçtiğimiz hafta başında ABD Ulusal Futbol Ligi’nde (NFL) Cincinnati Bengals ile Buffalo Bills içinde oynanan uğraşta emsal bir olay yaşandı.
Cincinnati Bengals oyuncusu Tee Higgins ile çaba ettikten daha sonra alanda yere yığılan 24 yaşındaki Damar Hamlin, kalbinin durması kararı baygınlık geçirdi. Buffalo Bills cephesinden yapılan açıklamada, Hamlin’in nabzının sıhhat vazifelileri tarafınca saha ortasında yapılan kalp masajıyla geri getirildiği tabir edildi.
Dört gün boyunca hastanede tedavisi süren oyuncu komadan çıktı. Hamlin gözünü açınca birinci vakit içinderda maçı kimin kazandığını sordu. Hekimlerinden Timothy Pritts, bu soruya “Sen kazandın, üstelik hayatının maçını kazandın” karşılığını verdi.
ALINAN DARBE ÇABUCAK KALP KRİZİNE YOL AÇABİLİR Mİ?
New England Patriots’ın eski oyuncusu Ted Johnson, Higgins ile Hamlin içindeki duruma dair yorumunda, yaşanan olay esnasında rastgele bir kuralın çiğnenmediğini ve darbenin şiddetli görünmediğini söylemiş oldu.
Johnson, “Müdahaleden daha sonra Hamlin ayağa kalktı ve kaskını düzeltti. Bir-iki dakika daha sonra yere yığıldı. O an kalp krizi geçirmiş olabilir. Çok üzücüydü, arkadaşları üzere ben de gözyaşlarıma hâkim olamadım” dedi.
California Üniversitesi’nden kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Gregory Marcus, Washington Post’a yaptığı açıklamada “Göğse alınan bir darbe, kalp kontüzyonuna niye olabilir. Damar Hamlin’de de bundan bahsedebiliriz. Bu anlık da olabilir bir süre daha sonra da… Bilhassa kalbin epey hassas bir atış aralığında darbe alındıysa, hayatı tehdit eden durum ortaya çıkabilir” tabirlerini kullandı.
Marcus, göğse alınan bir darbenin anevrizmaya da niye olabileceğini, bunun da tespit edilemeyen bir kalp kusurunu şiddetlendirebileceğini vurguladı.
Stanford Üniversitesi’nde kardiyovasküler tıp alanında doçent olan Rajesh Dash de yapılan gerçek kalp masajına dikkat çekti. Dash, “Hamlin’e yapılan darbe birinci vakit içinderda tehlikeli görünmese de birkaç saniye daha sonra kalp problemine niye olması yüksek ihtimal. O sırada en kıymetli şey birinci müdahaleydi. Yapılan yanlışsız kalp iletisiyle genç oyuncunun kalp atışları düzeltildi” açıklamasında bulundu.
Önce Christian Eriksen daha sonra Ousmane Coulibaly artık de Damar Hamlin… Sineması biraz daha geri sararsak örnekler daha da fazla… Pekala niye birçok beşerden daha sağlıklı ve dinç olan genç atletler, bu biçimde kalp krizleri yaşıyor?
SPORCULARDA GÖRÜLEN OLAĞANDAN FARKLI FAKAT GENÇLERDE KALP KRİZİ ÇOĞALDI
Konuyla ilgili detaylarıne başvurduğum kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Ahmet Karabulut, “Kalp krizi dünya genelinde en sık gözlenen mevt niçini. Klasik olarak 40 yaş üzeri erkeklerde daha yaygındır. Lakin son vakit içinderda 30 yaş altında pek fazla görmeye başladık” dedi.
Son periyotta artan genç yaşlarındaki kalp krizi hadiselerinin yalnızca spor yapan gençlere mahsus olmadığının altını çizen Prof. Dr. Ahmet Karabulut, “Bunun en riskli ve mahzur olunamayan sebebi genetik geçiş kaynaklı olanlar. Örneğin ailesinde kalp krizi ya da rastgele bir kalp rahatsızlığı geçirmiş olan kişinin kalp krizi geçirme ihtimali çok yüksek” dedi.
Ayrıca Prof. Dr. Karabulut genetik haricinde “Düzensiz beslenme, gerilim, hareketsiz ömür, sigara-alkol tüketimi ve çok fazla yapılan fizikî aktiviteler ani kalp krizinin erken yaşlarda ortaya çıkmasına niye oluyor” tabirlerini kullandı.
Prof. Dr. Karabulut, atletlerde gözlenen kalp krizinin ise daha farklı olduğuna vurgu yaparak şu ayrıntıların altını çizdi: Klasik kalp krizinde kalbi besleyen damarda tıkanma oluşur ve buna bağlı olarak kalp dokusunda zedelenme ve kalp yetersizliği gelişir. Ölümcül ritim bozuklukları izlenebilir. Son senelerda yaşanan genç sportmen kalp krizlerinde ise temel sebep kalp damarının pıhtıyla birikimi değildir. En sık sebep hipertrofik kardiyomiyopati denilen genetik yatkınlığı olan kalp kası büyümesidir.
Bu hastalıkta spor sırasında ölümcül ritim bozuklukları oluşabilir. Yani ana sebep klasik kalp krizi değil ritim bozukluğudur. Profesyonel atletlerde spora bağlı olarak kalpte büyüme daha besbellidir ve öncesinde genetik yatkınlık olan bireylerde daha süratli bir kalp büyümesi oluşabilir. Bu durum ölümcül ritim bozukluğu riskini artırır.
“Birkaç yıl öncesine kadar kalp krizleri yaşlı yetişkinlerin karşılaştığı bir meseleydi. 40 yaşından küçük bireylerin kalp krizi geçirmesi epey enderdi. Artık her beş kalp krizi hastasından biri 35 yaşın altında… Yapılan çalışmalarda 2000-2016 yılları içinde bu genç yaş kümesinde kalp krizi oranının her yıl yüzde 2 arttığını görüyoruz. 20’li yahut 30’lu yaşlarında kalp krizi geçiren hastalar, yaşlı hastalarla tıpkı risklerle karşı karşıya…”
Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bilal Boztosun
‘HENÜZ TAM OLARAK DOĞRULANAMADI LAKİN KALP KONTÜZYONU ÜZERE DURUYOR’
Uzmanlar, Hamlin’in göğsüne darbe alarak bayılmasını kalp kontüzyonu olarak kıymetlendiriyor. Pekala rastgele bir spor karşılaşması esnasında bu biçimde bir sorun yaşanabilir mi?
Bu soruma kardiyoloji uzmanı Prof. Dr. Bilal Boztosun, “Hamlin’in takımı ve ailesi tam olarak ne olduğunu çabucak hemen doğrulamamış olsa da olayı dikkatlice izlediğimiz vakit en mümkün niye, commotio cordis yani kalp kontüzyonu üzere görünüyor” yanıtını verdi.
Prof. Dr. Boztosun kalp kontüzyonu ile ilgili de şu ayrıntıların altını çizdi: Bu durum yaygın olarak spor esnasında meydana gelir. Kalp kontüzyonu, kalp döngüsü ortasında yaklaşık 20 ila 30 milisaniyelik bir anda kalbin darbe almasına bağlı gelişen bir durumdur. Bu senaryoda, göğse direkt bir darbe almak, kalp durmasına niye olabilir. Bu durum tüm spor kısımları için geçerlidir.
Hamlin’in olaydan dolayı ne üzere iç yaralar almış olabileceği ve kalbinde kıymetli bir hasar olup olmadığı çabucak hemen bilinmiyor. Birtakım genç atletleri etkileyen potansiyel olarak ölümcül öteki bir kalp rahatsızlığı olan hipertrofik kardiyomiyopati isimli genetik bir bozukluk da ihtimaller içinde.
Yaşanan olay daha sonrası NFL, müsabakanın ertelendiğini duyurdu
‘EV VE OYUN PARKLARINDA YAPILAN SPORLARDA DA ÇOK SIK KARŞILAŞILIYOR’
Prof. Dr. Boztosun, “Kalp kontüzyonunu amatör genç atletlerde hayli görüyoruz. Hatta bu sorunun bir kısmı meskende ya da oyun parklarında yapılan rekreasyonel faaliyetlerden de kaynaklanıyor. Bir de spor dışı ortamlardaki itiş kakış, hengame ve kaza üzere olaylarda da kalp kontüzyonu yaşanıyor” tabirlerini kullandı.
EURO 2020’de kalp krizi geçiren Christian Eriksen, güzelleştikten daha sonra verdiği demeçte “Kalp atışım geri gelene kadar beş dakikalığına dünyadan ayrıldım” sözlerini kullandı. Eriksen o an yaşadıklarını şöyleki anlattı: “Topun dizime çarpmasını hatırlıyorum. Bir de göğsümde ağır bir baskı hissettim. daha sonrasında da başım döndü.”
‘AĞIRLIK SPORU YAPAN BİREYLERDE AORT ANEVRİZMA RİSKİ ÇOK YÜKSEK’
Hamlin’in yaşadıklarıyla alakalı olarak anevrizma kaynaklı kalp kusurunun da şiddetlenebileceği söyleniyor.
Prof. Dr. Ahmet Karabulut da bu ihtimalin görülme mümkünlüğünün yüksek olduğunu belirtti ve şu biçimde devam etti:
“Anevrizma damarların genişlemesi manasına gelir. Bilhassa aort damarlarında gelişen anevrizmalarda ani tansiyon yüksekliği ya da travma daha sonrası yırtık oluşur. daha sonrasında ani kalp yetersizliği ve kalp durmasına yol açabilir. Biküspit aort kapak olarak isimlendirilen doğuştan iki yapraklı aort damarlarında anevrizma ve yırtılma riski daha yüksektir. Bilhassa tartı sporu yapan bireylerde aort anevrizma riski daha fazladır.”
Spor ESNASINDA KALP KRİZİ NASIL ANLAŞILIR?
Bu noktada en kıymetli soru şu: ‘Futbol, basketbol , voleybol vb. sporlarda oyuncu kalp krizi geçirdiğini anlayabilir mi?
“Öncelikle kalp krizi ile kalp durması içindeki farkı bilmek gerekir” diyen Prof. Dr. Boztosun şunları söylemiş oldu: “Kalp krizi bir damar tıkanıklığı problemidir. Kalbe giden bir arter, ekseriyetle kolesterol birikmesi niçiniyle tıkanır ve kalp kasının bu arter tarafınca beslenen kısmı hasar görür. Kişinin sıklıkla olay öncesi göğüs ağrısı şikâyeti olur. Kalp durması ise bir elektrik meselesidir. Kalbin her atışını oluşturan doğal ritmi ya büsbütün durur ya da elektriksel olarak sessizleşir. İşte bu esnada kalp masajı ve elektroşok tedavisi hayat kurtarıcıdır.”
BU BELİRTİLERE DİKKAT!
Prof. Dr. Boztosun kıymetli bir ikaz işaretine de dikkat çekti: Şayet baş dönmesi nöbetleri geçiriyor yahut antrenman sırasında bayılıyorsanız bu kalbinizin ritminin sizi yere serecek kadar uzun mühlet bozuk olduğunu gösterir. Lakin uyanmanıza müsaade verecek kadar süratli bir biçimde olağana döndüğünüzü de gösteren bir işarettir. Alanlarda görmüş olduğumuz atlet vefatları de genelde bu sebebe bağlı…
Bu noktada en kıymetli şey kalp masajı (CPR)… Bu mevzuda eğitilmiş olmak, hayatta kalma talihini artırabilir. Hastane haricinde meydana gelen kalp durmalarının yaklaşık yüzde 70’i meskenlerde ve özel alanlarda yaşanıyor. Bu niçinle, harekete geçmesi gereken kişi sıklıkla bir arkadaş ya da aile üyesi oluyor. CPR, bilhassa çabucak yapılırsa kalbi duran bir kişinin hayatta kalma talihi çok yüksektir.
SPORCULARDA GÖRÜLEN KALP KRİZLERİNİN COVID AŞILARIYLA İLGİSİ VAR MI?
EURO 2020’de Christian Eriksen, Kalp Krizi geçirince aşı aksileri durumu koronavirüs aşılarına bağlamıştı. Hatta o periyot formasını giydiği FC Internazionale Milano kulübü, Eriksen’in aşı olmadığını deklare etti ancak buna karşın spekülasyonlar devam etti.
Şimdi de durum pek farklı değil. Damar Hamlin olayında da aşı zıtları sorunun aşılardan kaynaklandığını, 2021’dilk evvel sportmenlerin alanda yere yığılması üzere durumlar yaşanmadığını argüman etti. Ne var ki Hamlin’in aşı olup olmadığı bilinmiyor. Bu hususla ilgili eldeki tek bilgi, Mart 2022’de NFL’in ligde yer alan oyuncuların yaklaşık yüzde 95’inin koronavirüse karşı aşılandığını duyurması…
Bu spekülasyonlara dair yorumunu sorduğum Prof. Dr. Ahmet Karabulut, “Covid aşılarının kalbe olan tesirleriyle ilgili tartışmalar son bulacağa benzemiyor. Aşı daha sonrası erken devirde çarpıntı şikayetleri daha sık izlenir. Damar hastalığı için risk altında olan şahıslarda kalp krizinin tetiklendiğini gösteren olgular mevcuttur. Bu tesirler genelde aşı daha sonrası erken devirde gözlenir ve sıklıkla üç ay içerisinde şikayetler kaybolur. Lakin aşının ölümcül ritim bozuklukları ile alakası rapor edilmemiştir” sözlerini kullandı. (Spor Arena)